Kennisbank

Wat is een afsluiter? Soorten en functies

Geschreven door Swagelok Nederland | 1-mei-2025 8:50:35

Afsluiters: Basisfuncties en soorten industriële afsluiters

Industriële gas- en vloeistofsystemen moeten worden ontworpen en gebouwd met de juiste componenten om betrouwbaar te functioneren zoals bedoeld. Afsluiters spelen hierbij een belangrijke rol, omdat ze operators in staat stellen om de gas- en vloeistofstroom in het systeem effectief te regelen, zodat deze optimaal voldoet aan de behoeften van de toepassing.

Het ontwerp van gas- en vloeistofsystemen kan complex zijn en vereist veel overwegingen. Het is niet altijd duidelijk welke klep de juiste is voor uw toepassing. Moet u de flow stoppen en starten? De stroomrichting regelen? Het stromingsniveau regelen? Of moet u uw systeem beschermen tegen overdruk?

Dit zijn allemaal vragen die gesteld moeten worden bij het kiezen van een afsluiter voor het gas- of vloeistofsysteem. In dit artikel bespreken we verschillende soorten industriële afsluiters en geven we tips om u te helpen de juiste keuze te maken voor uw toepassingen.

Veiligheid voorop

Gas- en vloeistofsystemen kunnen gevaarlijk zijn als de juiste installatie- en bedieningsvoorschriften niet worden gevolgd. Veel gas- en vloeistofprocessen werken bij hoge druk en temperatuur. Bovendien kunnen sommige gas- en vloeistoffen gevaarlijk zijn en als er lekkage optreedt, dan kunnen medewerkers gevaar lopen.

Afsluiters spelen een belangrijke rol in het veilig laten functioneren van gas- en vloeistofsystemen. Een veiligheidsafsluiter of overdrukventiel kan bijvoorbeeld voorkomen dat uw systeem een te hoge druk bereikt, een potentieel gevaarlijk scenario dat kan leiden tot een blowout.

Flow begrijpen

De uiteindelijke verantwoordelijkheid van een afsluiter is het regelen van de doorstroming, de flow. Stroming wordt gedefinieerd als de beweging van een gas of vloeistof op een regelmatige en continue manier door uw systeem. Als een gas of vloeistof stroomt, gaat het van een hogere druk naar een lagere druk. Doorstroming wordt meestal gemeten met debietmeters en wordt geregistreerd in termen van een verhouding van afstand of volume per tijdseenheid (bijv. meters per seconde, gallons per dag, liters per minuut, enz.)

Afsluiters laten stroming toe op basis van factoren zoals de diameter van de eindaansluiting en het stromingstraject van de afsluiter. Om inzicht te krijgen in het vermogen van een klep om de flow te regelen, leveren fabrikanten meestal een flowcoëfficiënt, of Cv, samen met de geleverde klep. Een hogere Cv betekent een hogere stroomsnelheid, maar een hogere Cv is niet noodzakelijkerwijs gunstig - afhankelijk van het type klep en de toepassing kunnen sommige kleppen worden geleverd met een Cv van bijna nul.

Probeer onze Cv-calculator om Cv of debiet te bepalen op basis van druk, debiet, temperatuur en media in uw systeem.

Afsluitfuncties en -types

De vele afsluiters die tegenwoordig verkrijgbaar zijn, hebben vijf primaire functies, die u hieronder kunt lezen, samen met de industriestandaardsymbolen die vaak worden aangetroffen in leiding- en instrumentatiediagrammen (P&ID's):

Aan/uit: Dit is de meest basale valve functie. Aan/uit-valves starten of stoppen de gas- en vloeistofstroom en er zijn veel verschillende soorten kleppen om uit te kiezen, waaronder:

Stroom beheer. Deze kleppen helpen de doorstroming door een systeem aan te passen en bieden functionaliteit van eenvoudige regeling tot fijne dosering. Naaldafsluiters worden het meest gebruikt om de doorstroming te regelen en ze kunnen indien nodig aan/uit-functionaliteit bieden. De flow wordt bepaald door de grootte van de opening, het type stem en de stand van de stem, die wordt geregeld door de hendel van de klep te draaien.

Directionele stroming. Deze klepfunctie zorgt ervoor dat de stroming in de gewenste richting gaat en kan de richting van de stroming in het systeem veranderen. Terugslagkleppen en multi-poort kogelkleppen worden vaak gebruikt voor directionele regeling. Belangrijk is dat richtkleppen een aan/uit-functie bieden bij het veranderen van de stroming; ze smoren de stroming niet.

Overdrukbeveiliging: deze functie voorkomt drukopbouw in het systeem boven een voorgeschreven limiet. Relief valves en breekplaten worden hier het meest gebruikt. Relief valves zijn zeer belangrijk in elk systeem dat onder druk werkt en dienen als ultieme beschermingslaag tegen overdrukomstandigheden. Relief valves kunnen worden gekalibreerd om automatisch te openen bij een vooraf bepaald drukniveau. Ze kunnen helpen om uw fabriek te beschermen terwijl de productie door kan gaan als er overdruk optreedt.

Doorstroombegrenzing: Doorstroombegrenzers helpen om ongecontroleerd vrijkomen van systeemmedia tegen te gaan en voorkomen dat er snel gas- en vloeistof ontsnapt door ze te activeren wanneer de flow door de klep stijgt tot een vooraf bepaalde waarde. Als er stroomafwaarts een overstroomtoestand optreedt, beweegt de poppet snel naar de uitgeschakelde of volledig voorwaartse positie, waardoor het grootste deel van het ongecontroleerde vrijkomen van systeemmedia wordt gestopt.

De juiste keuze maken

Met een beter begrip van de flow en hoe verschillende types afsluiters kunnen helpen dit te controleren, bent u beter voorbereid om de juiste selectie te maken in het ontwerp van uw gas- en vloeistofsysteem. Dit artikel is echter slechts een inleiding. Als volgende stap kunt u overwegen om meer te lezen in dit gerelateerde artikel over het gebruik van de bewezen STAMPED industriële valveselectiemethode.

Als u meer wilt weten over klepselectie, identificatie en probleemoplossing, neem dan contact op met onze experts. Daarnaast bieden we ook een verscheidenheid aan cursussen die worden gegeven door Swagelok-gecertificeerde trainers, gericht op het helpen ontwikkelen van de kennis en technieken die nodig zijn voor het bouwen en bedienen van hoogwaardige gas- en vloeistofsystemen. Meer informatie over beschikbare training en onderwerpen vindt u op de onderstaande link.